નવરાત્રિ દરમિયાન, લોકો દેવીની પૂજા કરવા માટે નવ દિવસ સુધી ઉપવાસ રાખે છે. જ્યારે તમારું શરીર સામાન્ય આહારમાંથી વિવિધ પ્રકારના ખોરાક પર નિર્ભર હોય ત્યારે નવ દિવસના લાંબા ગાળા માટે ઉપવાસ કરવો ખૂબ મુશ્કેલ હોઈ શકે છે. વાસ્તવમાં, નવ દિવસના ઉપવાસને ડિટોક્સ માટે ખૂબ જ સારું માનવામાં આવે છે. પરંતુ તેમ છતાં, સામાન્ય દિનચર્યાથી અલગ ખોરાક ખાવાને કારણે, શરીરને કેટલીક આડઅસરોનો સામનો કરવો પડે છે.
કબજિયાત, પેટ ફૂલવું, માથાનો દુખાવો વગેરે એ કેટલીક સામાન્ય સમસ્યાઓ છે જે લોકો વારંવાર ઉપવાસ દરમિયાન અનુભવે છે. જો કે, કેટલાક ઘરેલું ઉપચાર ખૂબ અસરકારક છે. પરંતુ ઉપવાસ દરમિયાન ઘણી વસ્તુઓના સેવન પર પ્રતિબંધ છે, તેથી ઘરેલું ઉપચારની પસંદગી પણ સમજી વિચારીને કરવી પડે છે. તો ચાલો જાણીએ આવી જ કેટલીક સામાન્ય સમસ્યાઓ અને તેને ઠીક કરવાના ઘરેલું ઉપાય. 9 દિવસના ઉપવાસ પછી, ખોરાક લીધા પછી અચાનક ઘણી સમસ્યાઓ થવા લાગે છે.
- કબજિયાત
નવરાત્રિના નવ દિવસના ઉપવાસ દરમિયાન કબજિયાત જેવી પાચનની સમસ્યા થવી સામાન્ય બાબત છે. નિયમિત આહારમાં ફેરફાર, ખાસ કરીને ફાઇબર અને પ્રવાહીનો અભાવ, આંતરડાની ગતિમાં સમસ્યા ઊભી કરી શકે છે. આ સિવાય ડિહાઇડ્રેશન અને શારીરિક પ્રવૃત્તિઓનો અભાવ આ બધાને કારણે કબજિયાત થાય છે. ઉપવાસ દરમિયાન, લોકો મોટી માત્રામાં ચરબીયુક્ત ખોરાક લે છે, જે તેમને સંપૂર્ણ રીતે પચવામાં મુશ્કેલી બનાવે છે.
ઘરગથ્થુ ઉપાયઃ જો તમે ઉપવાસ કરી રહ્યા હોવ અને કબજિયાતની સમસ્યા હોય તો સૌથી પહેલા પૂરતા પ્રમાણમાં પાણી પીઓ. આ સિવાય, ઉપવાસ દરમિયાન, કેટલાક ખોરાક વિકલ્પો પસંદ કરો જેમાં પર્યાપ્ત માત્રામાં ફાઇબર હોય, જેમ કે બિયાં સાથેનો લોટ અને ફળો. જો તમે ઈચ્છો તો હૂંફાળા દૂધ અથવા પાણીમાં એક ચમચી ઘી નાખીને પી શકો છો. તેનાથી કબજિયાતમાં રાહત મળશે. આ સાથે શારીરિક રીતે સક્રિય રહેવું પણ જરૂરી છે.
- પેટનું ફૂલવું
નવરાત્રિ દરમિયાન શરીરને ડિટોક્સ કરવા માટે શુદ્ધ અને સાદો ખોરાક લેવો જરૂરી છે. પરંતુ આજકાલ લોકો તળેલા અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડનું સેવન કરવા લાગ્યા છે. ઉપવાસના નામે બજારમાં વિવિધ પ્રકારની વાનગીઓ ખાસ કરીને ચિપ્સ વગેરે મળે છે, જે શરીરમાં ઝેરી તત્વોને વધારે છે. પરંતુ પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ, ખાસ કરીને પેટનું ફૂલવું તમને વધુ પરેશાન કરી શકે છે.
ઘરગથ્થુ ઉપાયઃ જો તમને ઉપવાસ દરમિયાન પેટ ફૂલવાની સમસ્યા હોય તો થોડો સમય કંઈપણ ખાધા વગર ચાલવું અને હિબિસ્કસના ફૂલ અને લેમન ટી પીવો. તેનાથી તમને રાહત મળશે. આ સિવાય કોઈપણ પ્રકારનો ખોરાક લેતી વખતે તમારા પાચનનું ધ્યાન રાખો અને તળેલા, શેકેલા અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડને બદલે હળવો ઘરે બનાવેલો ખોરાક લો. જો તમે ટિક્કી બનાવતા હોવ તો તેને ડીપ ફ્રાય કરવાને બદલે એક તવા પર હળવા ઘીમાં તળી લો.
- ડિહાઈડ્રેશન
નવરાત્રિ વ્રત 9 દિવસ સુધી ચાલે છે અને આ દિવસોમાં ડિહાઈડ્રેશનની સમસ્યા થવી એકદમ સામાન્ય બાબત છે. મોટાભાગના લોકો પૂજા કરતી વખતે નિયમિતપણે ઓછું પાણી પીવાનું શરૂ કરે છે. પરંતુ આ સમય દરમિયાન તમારા શરીરને વધુ પાણીની જરૂર પડે છે. કારણ કે તમે મોડા ખાઓ છો અને અમુક પ્રકારના જ ખોરાક લો છો. આ સમય દરમિયાન, તમે નિર્જલીકરણ તેમજ નબળાઇ અનુભવી શકો છો.
ઘરેલું ઉપાયઃ તમે ગમે તેટલા વ્યસ્ત હોવ, તમારે પાણી પીવાના સમય પર ધ્યાન આપવું જોઈએ. ખાસ કરીને જ્યારે તરસ લાગે ત્યારે તરત જ પાણી પી લો, વધુ સમય રાહ ન જુઓ. ડીહાઈડ્રેશનને દૂર કરવા માટે તમે નારિયેળ પાણી, બટર મિલ્ક અને હર્બલ ટીનો સહારો લઈ શકો છો. સામાન્ય પાણી સિવાય હર્બલ ડ્રિંકનું સેવન કરવાથી તમને લાંબા સમય સુધી હાઇડ્રેટેડ રહેવામાં મદદ મળશે. આ ઉપરાંત, આ પીણાંમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વો પણ જોવા મળે છે, જે તમારા શરીરમાં શોષાઈ જશે અને એનર્જી વધારશે.
(નોંધ: આ લેખ માં આપેલી તમામ માહિતી માત્ર જાણકારી નાં ઉદ્દેશ્ય થી આપવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્ય ને લગતી કોઈ પણ માહિતી નું પાલન કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર ની સલાહ અવશ્ય લેવી..)