દૂધ પીવાના ફાયદા આપણે બાળપણથી સાંભળતા આવ્યા છીએ. ઘરમાં, માતાથી માંડીને દાદી સુધી દરેક હંમેશા કહે છે કે જો તમે દૂધ નહીં પીશો તો તમે મજબૂત કેવી રીતે બનશો. દૂધને કેલ્શિયમ, પ્રોટીન અને વિટામિન ડીનો ઉત્તમ સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે, જે શારીરિક તેમજ માનસિક સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
દૂધને બાળકોની સાથે વૃદ્ધો માટે પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
પરંતુ આજકાલ દૂધને લઈને ઘણી બધી ગેરસમજો પ્રવર્તે છે, જેમાંથી એક એ છે કે દરરોજ દૂધનું સેવન કરવાથી હાડકાં નબળા પડી શકે છે. પરંતુ શું રોજ દૂધ પીવાથી આપણા હાડકાંને નુકસાન થઈ શકે છે, આ માટે અમે એક નિષ્ણાત સાથે વાત કરી છે. હાડકા માટે દૂધ કેટલું સારું છે તે જણાવતા ડૉ. સૌરભ ચંદ્રાએ જણાવ્યું છે. બોન-જોઇન્ટ રિપ્લેસમેન્ટ અને ઓર્થોપેડિક્સ ડો. સૌરભ શેલ્બી સેનર ઈન્ટરનેશનલ હોસ્પિટલ, ગુરુગ્રામમાં સલાહકાર છે.
શું રોજ દૂધ પીવાથી હાડકાં નબળા પડે છે?
- નિષ્ણાતોના મતે દૂધ હાડકાં માટે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. દૂધમાં ભરપૂર માત્રામાં કેલ્શિયમ, વિટામિન ડી અને પ્રોટીન હોય છે, જે હાડકાની મજબૂતી અને સ્નાયુઓના વિકાસ માટે જરૂરી છે. સગર્ભા અને સ્તનપાન કરાવતી સ્ત્રીઓ માટે દૂધને આવશ્યક પોષકતત્વો ગણવામાં આવે છે.
- દૂધ હાડકાંને મજબૂત બનાવે છે અને મેનોપોઝ પછી સ્ત્રીઓમાં ઑસ્ટિયોપોરોસિસનું જોખમ ઘટાડે છે. દૂધમાં હાજર વિટામિન ડી અને કેલ્શિયમ ચયાપચયને સુધારે છે, જે હાડકાંને પણ મજબૂત બનાવે છે.
- જો કોઈ વ્યક્તિ લેક્ટોઝ અસહિષ્ણુ હોય એટલે કે દૂધ અથવા તેની બનાવટોથી એલર્જી હોય, તો ડૉક્ટરની સલાહ લઈને અન્ય કેલ્શિયમ યુક્ત ઉત્પાદનોનું સેવન કરવું જોઈએ. કારણ કે એક ચોક્કસ ઉંમર પછી મહિલાઓના શરીરને કેલ્શિયમની સખત જરૂર પડે છે. જે લોકોને દૂધની એલર્જી હોય છે તેમને વારંવાર લીલા શાકભાજી, ફળો, સોયાબીન અને ચીઝ ખાવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
- નિષ્ણાતોના મતે દરરોજ દૂધ પીવું મોટાભાગે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. પરંતુ જો તમે દૂધ પીવાથી કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરો છો તો તમારે ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
રોજ દૂધ પીવાના અન્ય ફાયદા
- દરરોજ દૂધ પીવાથી હાડકાં મજબુત થાય છે એટલું જ નહીં એકંદર સ્વાસ્થ્ય પર પણ સકારાત્મક અસર પડે છે. દૂધ પીવાથી માત્ર પાચન જ નથી થતું પરંતુ વજન ઘટાડવામાં પણ મદદ મળે છે.
- વજન નિયંત્રિત કરવામાં મદદઃ દૂધમાં એવા તત્વો હોય છે જે શરીરને એનર્જી પ્રદાન કરે છે. જેના કારણે લાંબા સમય સુધી ભૂખ નથી લાગતી. જે લોકો વજનને નિયંત્રિત કરવા માગે છે તેઓ ઓછી ચરબીવાળા દૂધનું સેવન કરી શકે છે.
- કબજિયાતથી રાહત: દૂધ પીવું સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણી રીતે ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તે પાચનમાં મદદ કરે છે અને કબજિયાતમાં પણ રાહત આપે છે. કબજિયાતથી પીડાતા લોકો દવા તરીકે ગરમ દૂધનું સેવન કરી શકે છે.
- ટેન્શન દૂર કરોઃ આજકાલની જીવનશૈલી એવી થઈ ગઈ છે કે દરેક વ્યક્તિ તણાવમાં રહે છે, આવી સ્થિતિમાં રાત્રે દૂધ પીવું અને સૂવું ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. જે લોકો ટેન્શનને કારણે ઊંઘી શકતા નથી તેમના માટે આ એક સારો ઉપાય હોઈ શકે છે.
- ત્વચા માટે ફાયદાકારકઃ દૂધમાં વિટામિન B12 પણ જોવા મળે છે, જે ત્વચાને સ્વસ્થ અને ચમકદાર રાખવામાં મદદ કરે છે. દૂધમાં હાજર વિટામિન એ નવા કોષોના નિર્માણને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે, જે ત્વચાના ઘણા રોગોનો સામનો કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
દૂધ પીવાથી કેલ્શિયમ ઓછું થઈ શકે છે
રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરે છે: દૂધમાં વિટામિન એ, ડી અને ઝિંક જેવા રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાના પોષક તત્વો હોય છે. આહારમાં દૂધનો સમાવેશ કરવાથી રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત બને છે અને શરીરને અનેક રોગો સામે લડવાની ક્ષમતા મળે છે.
પ્રોટીનની ઉણપ દૂર કરે છે: શાકાહારી લોકો માટે દૂધ પ્રોટીનનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે. જે લોકો ઈંડા કે માંસ ખાતા નથી તેઓ પ્રોટીનની ઉણપને દૂર કરવા દૂધ અને તેની બનાવટોનું સેવન કરે છે. પરંતુ દૂધ સાથે ખાટી વસ્તુઓ ખાવાનું ટાળવું જોઈએ.
કસરત કર્યા પછી તેનું સેવન કરો: દૂધમાં પ્રોટીન અને કાર્બોહાઇડ્રેટ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, તેથી કસરત કર્યા પછી તેને પીવું ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. આ સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે અને હાઇડ્રેટેડ રાખવામાં પણ મદદ કરે છે. દૂધમાં કુદરતી ખાંડ હોય છે, જેને લેક્ટોઝ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, જે શરીરમાં ઊર્જાના સ્તરને વધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
(નોંધ: આ લેખ માં આપેલી તમામ માહિતી માત્ર જાણકારી નાં ઉદ્દેશ્ય થી આપવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્ય ને લગતી કોઈ પણ માહિતી નું પાલન કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર ની સલાહ અવશ્ય લેવી.)