લોકોને યોગ્ય પોષણ અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી વિશે જાગૃત કરવા દર વર્ષે રાષ્ટ્રીય પોષણ સપ્તાહની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આજના યુગમાં ઝડપથી બદલાતી જીવનશૈલી અને ખાનપાનની આદતો આપણા સ્વાસ્થ્ય પર અસર કરી રહી છે. આ જ કારણ છે કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં વધતા વજન અને સ્થૂળતાના કેસોમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં વજન ઘટાડવું ઘણા લોકો માટે એક પડકાર બની ગયું છે, પરંતુ યોગ્ય પોષણ અને ખાવાની આદતો અપનાવીને આ સમસ્યાને ઓછી કરી શકાય છે.
આ લેખમાં, આહાર નિષ્ણાત, ગીતાંજલિ સિંહ (M.sc Food and Nutrition) તમને વજન ઘટાડવા માટે શું ખાવું અને શું ન ખાવું તે વિશે જણાવી રહ્યાં છે.
વજન ઘટાડવા માટે શું ખાવું અને શું ન ખાવું?
વજન ઘટાડવા માટે યોગ્ય પોષણનું મહત્વ સમજવું ખૂબ જ જરૂરી છે. યોગ્ય પોષણથી માત્ર વજન ઓછું થતું નથી, પરંતુ તે શરીરમાં એનર્જી લેવલ પણ વધારે છે અને શરીરને રોગો સામે લડવા માટે તૈયાર કરે છે. આ સાથે, વજન ઘટાડવા માટે હાઇડ્રેશન પણ મહત્વપૂર્ણ છે, પાણી તમારા ચયાપચયને ઝડપી બનાવે છે પરંતુ ભૂખને પણ નિયંત્રિત કરે છે. દિવસમાં ઓછામાં ઓછું 8-10 ગ્લાસ પાણી પીવો. તમે ગ્રીન ટી, લીંબુ પાણી અને હર્બલ ટીનું પણ સેવન કરી શકો છો.
વજન ઘટાડવા માટે સૌથી વધુ શું ખાવું જોઈએ?
1). પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક
વજન ઘટાડવા માટે, દરરોજ યોગ અને કસરતની સાથે પ્રોટીનયુક્ત આહારનું સેવન કરવું ફાયદાકારક છે. પ્રોટીન ચયાપચયને વેગ આપે છે અને ભૂખ ઘટાડે છે. પ્રોટીન માટે, તમે તમારા આહારમાં પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક જેવા કે ઇંડા, માછલી, કઠોળ, ટોફુ અને ક્વિનોઆનો સમાવેશ કરી શકો છો. આ ખાદ્યપદાર્થો તમારી ભૂખ અને અતિશય આહારની સમસ્યાને ઘટાડશે એટલું જ નહીં, પરંતુ તમારા સ્નાયુઓને પણ મજબૂત કરશે.
2). ફાઇબર સમૃદ્ધ ખોરાક
ફાઈબરથી ભરપૂર ખોરાક વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ છે. ફાયબર પાચનમાં સુધારો કરે છે અને લાંબા સમય સુધી પેટ ભરેલું લાગે છે. શાકભાજી, ફળો, ઓટ્સ અને આખા અનાજ વગેરેમાં ભરપૂર પ્રમાણમાં ફાઈબર હોય છે. આનું સેવન કરવાથી તમારી વજન ઘટાડવાની યાત્રા સરળ બની શકે છે.
3). હેલ્ધી ફેટ્સ
જ્યારે વધુ વજનવાળા લોકો વજન ઘટાડે છે, ત્યારે તેઓ હેલ્ધી ફેટ્સવાળા ખોરાકનું સેવન કરવાનું બંધ કરે છે, જે ખોટું છે. ખરેખર, તંદુરસ્ત ચરબી તમારા શરીર માટે જરૂરી છે અને તે વજન ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. એવોકાડો, બદામ વગેરેમાં સ્વસ્થ ચરબી હોય છે. તેનું મર્યાદિત માત્રામાં સેવન કરવાથી ફાયદો થઈ શકે છે.
વજન ઘટાડવા માટે કઈ વસ્તુઓ ન ખાવી જોઈએ?
1). ખાંડ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ્સ
ખાંડ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડનું સેવન કરવાથી વજન વધે છે, તેમાં વધારે કેલરી અને ઓછું પોષણ હોય છે, જે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. તમે પેકેજ્ડ સ્નેક્સ, સોફ્ટ ડ્રિંક્સ, કેક, કૂકીઝ અને મીઠાઈઓથી દૂર રહીને તમારું વજન ઘટાડી શકો છો. આ ખાદ્યપદાર્થો માત્ર વજન જ નથી વધારતા પણ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ હાનિકારક છે.
2). સફેદ બ્રેડ અને પાસ્તા
સફેદ બ્રેડ અને પાસ્તા જેવા શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનું સેવન કરવાથી પણ વજન વધી શકે છે. આ ખાદ્યપદાર્થો શરીરમાં સુગર લેવલને વધારે છે, જેના કારણે તમને ઝડપથી ભૂખ લાગે છે અને તમે વધુ પડતું ખાવાનું શરૂ કરો છો. તેના બદલે તમે આખા અનાજમાંથી બનેલી બ્રેડ અને પાસ્તાનું સેવન કરી શકો છો.
3). તળેલો ખોરાક
તળેલા ખોરાકમાં ભરપૂર માત્રામાં કેલરી હોય છે અને તે વજનમાં વધારો કરે છે. તેથી, જો તમારે વજન ઓછું કરવું હોય, તો તમારે તળેલા ખોરાકથી દૂર રહેવું જોઈએ.
નોંધ: આ લેખ માં આપેલી તમામ માહિતી માત્ર જાણકારી નાં ઉદ્દેશ્ય થી આપવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્ય ને લગતી કોઈ પણ માહિતી નું પાલન કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર ની સલાહ અવશ્ય લેવી.