રાત્રે કલાકો સુધી ઊંઘ ન આવવા પાછળ ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. આયુર્વેદ મુજબ ઊંઘ ન આવવાના બે મહત્વના કારણો છે, એક તો ખાવાની ખોટી આદતો અને બીજું શરીરમાં ઉત્પન્ન થતી ઊર્જાનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ ન કરવો. સારા સ્વાસ્થ્ય માટે સ્વસ્થ જીવનશૈલી હોવી ખૂબ જ જરૂરી છે. આયુર્વેદ અનુસાર જો શરીરમાં વાયું અને પિત્ત દોષ હોય તો ઊંઘ ન આવવાની સમસ્યા થઈ શકે છે.
વાયુ દોષના કારણે માનસિક તણાવ થાય છે. આ સાથે ચિંતા કે અન્ય સમસ્યાઓ પણ આપણને સરળતાથી પોતાની પકડમાં લઈ લે છે.
એવું પણ બને છે કે અસરગ્રસ્ત વ્યક્તિ રાત્રે અચાનક જાગી જાય છે. આને સ્લીપિંગ ડિસઓર્ડર અથવા અનિદ્રા કહેવામાં આવે છે. શું તમે પણ શાંતિથી સૂવા માટે ગોળીઓ લો છો? આ આયુર્વેદિક ઉપાયો અજમાવીને, તમે ચપટીમાં ઊંઘી જશો.
અશ્વગંધા રેસીપી
આયુર્વેદમાં અશ્વગંધાનો ઘણી રીતે ઉપયોગ કરવાની વાનગીઓ આપવામાં આવી છે. અશ્વગંધા આપણને ચપળતા આપે છે અને તેમાં એવા તત્વો હોય છે જે મનને શાંત કરવાનું કામ કરે છે. સારી ઊંઘ માટે તમે અશ્વગંધા અને સર્પગંધાની રેસિપી અજમાવી શકો છો. બજારમાં મળતા અશ્વગંધા અને સર્પગંધાનો પાવડર મિક્સ કરીને પાવડર બનાવો. દરરોજ સૂતા પહેલા આ પાવડરનું 5 ગ્રામ નવશેકા પાણી સાથે સેવન કરો. આ એક પ્રકારની આયુર્વેદિક દવા છે જે મનને શાંત કરવા ઉપરાંત ઘણા શારીરિક ફાયદા પણ આપે છે.
માથા અને પગના તળિયા પર તેલથી મસાજ
આયુર્વેદિક પદ્ધતિઓ દ્વારા મનને શાંત કરવા માટે મસાજ પણ એક અસરકારક રીત માનવામાં આવે છે. ઘણી ઔષધિઓમાંથી અલગ-અલગ તેલ તૈયાર કરવામાં આવે છે, જેના દ્વારા મસાજ કરવાથી આપણું મન ચપટીમાં શાંત થાય છે. તમને બજારમાંથી આયુર્વેદિક તેલ મળશે. રાત્રે સૂતા પહેલા આ તેલથી પગના તળિયાની માલિશ કરો. આ રીતે, રક્ત પરિભ્રમણમાં સુધારો થશે અને થાક દૂર થયા પછી, વ્યક્તિ શાંતિથી સૂઈ શકે છે.
સમયસર ખાવું
આયુર્વેદમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આપણે દરેક કામ નિશ્ચિત સમય અનુસાર કરવા જોઈએ. 7 થી 7.30 ની વચ્ચે રાત્રિભોજન કરવાની ટેવ પાડો. માત્ર આયુર્વેદમાં જ નહીં, એલોપેથીમાં પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સૂવાના 3 કલાક પહેલા ખોરાક લેવો જોઈએ. મોડા ખાવાથી મગજમાં એનર્જી રહે છે અને ઊંઘમાં તકલીફ થાય છે.
શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ
સારી ઊંઘ માટે, કસરત, ધ્યાન અથવા યોગ જેવી શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ કરવાની આદત બનાવો. આ પદ્ધતિથી આપણા મગજની તંદુરસ્તી સુધરે છે અને રાત્રે ઊંઘ ન આવવાની સમસ્યા પણ દૂર થઈ જાય છે.
(નોંધ: અહીં આપવામાં આવેલી જાણકારી ઘરેલૂ નુસખા અને સામાન્ય જાણકારીઓ પર આધારિત છે. તેને અપનાવતાં પહેલાં ડોક્ટરની સલાહ લો. અમે તેની પુષ્ટિ કરતા નથી.)