પંજાબ વિશે એવું કહેવાય છે કે તે રા’ ખાનારા અને પીનારા લોકોનું છે. અહીંના દરેક શહેરનો પોતાનો સ્વાદ છે, જે તેમના ખોરાકમાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે. એવું કહેવાય છે કે અહીંના લોકો ખાવા-પીવામાં ખૂબ જ ઉદાર છે અને અહીંનું ભોજન ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ હોય છે.
પંજાબ મુખ્યત્વે ઘઉં, ચોખા અને ડેરી ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન કરે છે. તેથી જ પંજાબી લોકો તેમની વાનગીઓમાં તેનો વધુ ઉપયોગ કરે છે. જો આપણે થાળીની વાત કરીએ તો તેમાં દૂધ અને દહીંનો ઘણો ઉપયોગ થાય છે. ચણાએ મને યાદ કરાવ્યું કે આ એક એવી વાનગી છે જે દરેકને ખાવાનું ગમે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ચણા એક નહીં પરંતુ ઘણી રીતે તૈયાર કરી શકાય છે જે અમે તમારી સાથે શેર કરી રહ્યા છીએ.
ચણાની સામગ્રી:
- 2 કપ ચણા (રાતભર પલાળેલા)
- 2 મોટી ડુંગળી (ઝીણી સમારેલી)
- 3-4 ટામેટાં (પુરી)
- 2-3 લીલા મરચા (ઝીણા સમારેલા)
- 1 ચમચી આદુ-લસણની પેસ્ટ
- 1 ચમચી જીરું
- 1 ચમચી હળદર પાવડર
- 1 ચમચી ધાણા પાવડર
- 1 ચમચી લાલ મરચું પાવડર
- 1 ચમચી ગરમ મસાલો
- 1 ચમચી ચણા મસાલો
- 2-3 ખાડીના પાન
- 2-3 લવિંગ
- 1 તજની લાકડી
- 2-3 લીલી ઈલાયચી
- 2 ચમચી તેલ અથવા ઘી
- સ્વાદ મુજબ મીઠું
- લીલા ધાણા (ગાર્નિશ માટે)
- ભટુરેની સામગ્રી:
- 2 કપ લોટ
- 1/2 કપ સોજી
- 1/2 કપ દહીં
- 1/2 ચમચી બેકિંગ પાવડર
- 1/4 ચમચી ખાવાનો સોડા
- 1 ચમચી ખાંડ
- સ્વાદ મુજબ મીઠું
- પાણી (જરૂર મુજબ)
- તેલ (તળવા માટે)
- છોલે બનાવવાની રીત:
- સૌથી પહેલા ચણાને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખો. સવારે તેમને પ્રેશર કૂકરમાં મીઠું અને પાણી નાખીને 3-4 સીટી વાગે ત્યાં સુધી પકાવો.
- એક કડાઈમાં તેલ ગરમ કરો અને તેમાં જીરું, તમાલપત્ર, લવિંગ, તજ અને એલચી નાખીને સાંતળો.
- હવે તેમાં આદુ-લસણની પેસ્ટ નાખીને સોનેરી થાય ત્યાં સુધી સાંતળો.
- ઝીણી સમારેલી ડુંગળી ઉમેરો અને આછા બ્રાઉન રંગની થાય ત્યાં સુધી સાંતળો.
- હવે તેમાં ટામેટાની પ્યુરી ઉમેરો અને મસાલા (હળદર, ધાણા પાવડર, લાલ મરચું પાવડર, ગરમ મસાલો અને ચણા મસાલો) ઉમેરીને બરાબર પકાવો.
- જ્યારે મસાલો તેલ છોડવા લાગે, ત્યારે તેમાં બાફેલા ચણા ઉમેરો અને થોડીવાર પકાવો.
- ચણાને ધીમી આંચ પર 10-15 મિનિટ સુધી પકાવો જેથી મસાલો બરાબર મિક્સ થઈ જાય.
- તૈયાર કરેલા ચણાને લીલા ધાણાથી ગાર્નિશ કરીને ગરમા-ગરમ સર્વ કરો.
- ભટુરે બનાવવાની રીત:
- એક વાસણમાં લોટ, સોજી, દહીં, બેકિંગ પાવડર, ખાવાનો સોડા, ખાંડ અને મીઠું નાખીને બરાબર મિક્ષ કરી લો.
- ધીમે ધીમે પાણી ઉમેરીને લોટ બાંધો. લોટને નરમ રાખો અને તેને ઢાંકીને 1-2 કલાક માટે સેટ થવા દો.
- કણક સેટ થઈ જાય એટલે તેને નાના ગોળ બોલમાં વહેંચો.
- કણક વાળી લો અને મધ્યમ કદના ભટુરા તૈયાર કરો.
- એક પેનમાં તેલ ગરમ કરો અને ભટુરાને સોનેરી અને સોનેરી થાય ત્યાં સુધી તળો.
- ગરમાગરમ ભટુરેને છોલે સાથે સર્વ કરો.
ટીપ્સ:
- જ્યારે કણક બરાબર સેટ થઈ જાય ત્યારે જ ભટુરે નરમ અને રુંવાટીવાળું બનશે.
- ચણામાં કસૂરી મેથી અથવા સૂકી કેરીનો પાવડર ઉમેરવાથી તેનો સ્વાદ વધુ વધે છે.
- તમે છોલે-ભટુરાને ડુંગળી, અથાણું અને રાયતા સાથે સર્વ કરી શકો છો. આ સ્વાદિષ્ટ વાનગી કોઈપણ ખાસ પ્રસંગ અથવા રવિવારના બ્રંચ માટે શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે!