મંદિરમાં પ્રવેશવાના ઘણા નિયમો છે અને અમે તે નિયમોનું પાલન કરીએ છીએ. એવું માનવામાં આવે છે કે મંદિરમાં પ્રવેશતા પહેલા ધ્યાનમાં રાખવામાં આવેલી કેટલીક બાબતો આપણા જીવનમાં સમૃદ્ધિ લાવે છે.
મંદિરમાં પ્રવેશ કરતી વખતે ઘંટડી વગાડવી, પગરખાં અને ચપ્પલ મંદિરની બહાર રાખવા, માથું ઢાંકીને પૂજા કરવી એ કેટલાક નિયમો છે જે સદીઓથી પ્રચલિત છે અને આપણે તેનું પાલન કરીએ છીએ.
આવા નિયમોમાંનો એક છે મંદિરમાં પ્રવેશ કરતી વખતે પગથિયાને સ્પર્શ કરવો અને પછી અંદર જવું. વાસ્તવમાં, આ એક નિયમ છે જેનું આપણે કારણ જાણ્યા વગર પાલન કરીએ છીએ અને શાસ્ત્રોમાં પણ તેના વિશે ઘણું કહેવામાં આવ્યું છે. ચાલો જાણીએ આ પ્રથા પાછળના કારણો વિશે નારદ સંચારના જ્યોતિષ અનિલ જૈન જી પાસેથી.
આદર આપવાની રીત
એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે આપણે કોઈનો આદર કરીએ છીએ, ત્યારે આપણે તેની આગળ પ્રણામ કરીએ છીએ અથવા તેના પગને સ્પર્શ કરીએ છીએ અને તેને વંદન કરીએ છીએ. એ જ રીતે, મંદિરમાં પ્રવેશ કરતી વખતે, આપણે પગથિયાને નમન કરીએ છીએ અને પ્રણામ કરીએ છીએ કારણ કે જ્યારે આપણે ભગવાન પ્રત્યે આદર દર્શાવીએ છીએ ત્યારે આ પહેલું પગલું છે.
એવું પણ કહેવાય છે કે જ્યારે આપણે પગથિયાને સ્પર્શ કરીએ છીએ, ત્યારે આપણે આપણી ઘણી બધી ખરાબીઓ મંદિરની બહાર છોડી દઈએ છીએ અને સ્વચ્છ મનથી અંદર પ્રવેશ કરીએ છીએ.
અહંકાર નાશ પામે છે
મંદિરની સીડીઓને નમન કરવાથી અને સ્પર્શ કરવાથી આપણી અંદરનો તમામ અહંકાર નાશ પામે છે. એવું કહેવામાં આવે છે કે જો મંદિરમાં પ્રવેશ કરતી વખતે તમારા મનમાં કોઈ પ્રકારનો અભિમાન હોય તો તમે પૂજાનું પરિણામ મેળવી શકતા નથી, તેથી પ્રવેશદ્વારની સીડી પર નમવું અને પ્રણામ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. નમવું અને સીડીને સ્પર્શ કરવાથી અહંકારનો નાશ થાય છે અને મન શુદ્ધ થાય છે, જેનાથી જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ભગવાનની પ્રાર્થના કરવાની રીત
મંદિરના પગથિયાં એ સ્થાન છે જ્યાંથી આપણે આ પવિત્ર સ્થાનમાં પ્રવેશીએ છીએ. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે આપણે શરૂઆતમાં પણ પ્રણામ કરીએ છીએ અને પ્રણામ કરીએ છીએ, ત્યારે તે દર્શાવે છે કે આપણે આપણી એક ઈચ્છા પૂર્ણ કરવા માટે ભગવાનને પ્રાર્થના કરી રહ્યા છીએ. આ તમને ભગવાન સાથે જોડવાનો એક માર્ગ છે અને તેના દ્વારા તમે ભગવાનની કૃપા મેળવો છો.
શરણાગતિની નિશાની
જ્યારે તમે મંદિરમાં પ્રવેશતા પહેલા પગને નમન કરો છો અને સીડીના પગને સ્પર્શ કરો છો, તે તમારા શરણાગતિનો સંકેત આપે છે. એવું કહેવાય છે કે પ્રવેશ પહેલાં જ તમારો આત્મા અને શરીર ભગવાનને સમર્પિત છે.
શરણાગતિની લાગણી ભગવાનને તમારી મનોકામના પૂર્ણ કરવાનો સંદેશ આપે છે અને તમને પૂજાનું ફળ મળે છે. જ્યારે આપણે ભગવાનની ભક્તિમાં સર્વસ્વ બલિદાન આપીએ છીએ, ત્યારે આપણને ભગવાનના આશીર્વાદ મળે છે.
મંદિરના પગથિયા શું બતાવે છે?
શાસ્ત્રો અનુસાર મંદિરના દ્વારનું પહેલું પગથિયું તમને મુખ્ય મંદિર અને મૂર્તિઓ સાથે જોડે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે હિંદુ મંદિરોના પગથિયાઓમાં પણ દેવી-દેવતાઓનો વાસ હોય છે, તેથી પૂજા શરૂ કરવા માટે આ પહેલું પગલું માનવામાં આવે છે.
મંદિરમાં પ્રવેશ માટેના અન્ય નિયમો
મંદિરમાં પ્રવેશવાના અન્ય નિયમોમાં મુખ્ય છે મંદિરની ઘંટડી વગાડવી. મંદિરની ઘંટડી વગાડીને આપણી પ્રાર્થના સ્વીકારવામાં આવે છે. આવા નિયમોમાંથી એક છે માથું ઢાંકીને પૂજા કરવી અને આ પણ આદર દર્શાવવાની એક રીત છે. આ સાથે મંદિરમાં પગરખાંને પ્રવેશવા દેવા જોઈએ નહીં કારણ કે ચંપલ ગંદા છે અને તેનો પ્રવેશ ભગવાનનું અપમાન કરવા જેવું છે.
(નોંધ: અહ્યા અપાયેલી માહિતી ધાર્મિક અને લોક માન્યતા પર આધારિત છે. આનું કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવો નાં હોઈ સકે. સામાન્ય હિત અને માહિતી ને ધ્યાન માં રાખીને અહ્યાં આ માહિતી ને અમે પ્રસ્તુત કરી રહ્યા છીએ.)
